تأثیر همیاری سویه های azotobacter chroococcum بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات کیفی کلزا در رشت

برای بررسی اثر سویه های azotobacter chroococcum بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات کیفی کلزای زمستانه (brassica napus l.) ، آزمایشی به صورت طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار طی فصل زراعی 89-1388 در مؤسسة تحقیقات برنج رشت انجام شد. تیمارهای استفاده شده، انواع سویه های ازتوباکتر شامل استفاده از کودهای شیمیایی و بدون تلقیح بذر (تیمار شاهد)، تلقیح بذر با سویه 6، 9، 11، 12، 13، 14، 15، 16، 19، 21، 23، 25، 28، 35 و 38 ازتوباکتر بودند. نتایج نشان داد که ازتوباکتر بر تمامی صفات مورد بررسی اثر معنی داری داشت. سویة 14 ازتوباکتر بیشترین میزان فسفر، پتاسیم، منیزیم و عملکرد روغن را به خود اختصاص داد. سویة 12 با میانگین 43/3532 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را سبب شد که از لحاظ آماری با سویه های 9 و 14 در یک سطح قرار گرفت. ازتوباکتر سویة 12 نیز بیشترین اجزای عملکرد دانه و میزان نیتروژن، کلسیم و درصد روغن را ایجاد کرد. تولید هورمون های محرک رشد، تثبیت نیتروژن، قابل حل کردن مواد معدنی از جمله فسفر، تولید سیدروفور و انواع آنتی بیوتیک از مکانیسم های اثر ازتوباکتر به شمار می روند که به نظر می رسد با استفاده از حداقل یکی از این مکانیسم ها، باعث افزایش عملکرد گیاه شده است. به طور کلی سویه های 9، 12 و 14 ازتوباکتر نسبت به سایر سویه ها اثر مثبت بیشتری بر صفات مورد بررسی اعمال کردند. نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از ازتوباکتر کروکوکوم باعث افزایش عملکرد و صفات کیفی کلزا می شود و می توان از آن به عنوان مکمل کودهای شیمیایی استفاده کرد.